NIFFO GALERIE/ RECYCLE STUDIO
DAAR KOMEN DE HELMEN - Mohand Abttoy
OPENING TENTOONSTELLING "DAAR KOMEN DE HELMEN"
DONDERDAG 31 JANUARI 2019 om 17.30 uur (tot 20.00 uur)
De nieuwe schilderijen van Mohand Abttoy zijn donker. Triest. Ze verbeelden de situatie in de Rif, een regio die gebukt gaat onder decennia van onderdrukking, politieacties, martelingen en ook een kankerepidemie die er heerst sinds chemische aanvallen tegen de strijders in de Rif aan het eind van de jaren twintig van de vorige eeuw.
Choqueren om mensen bewust te maken
De nieuwe schilderijen van Mohand zijn zo krachtig dat ze choqueren, maar dat is voor de goede zaak. Mensen moeten diep worden geraakt om aan het denken te worden gezet en bewust te worden gemaakt van wat er zich daadwerkelijk afspeelt in de Rif. 'Deze schilderijen dragen iets nieuws uit, niet alleen wat de beelden betreft, maar ook op het artistieke vlak. Het is mij opgevallen dat best veel mensen ze eng vinden als ze ze zien. Sommige vrienden van me vinden ze ronduit schokkend.'
Rode wijn en koffie
'Twee maanden geleden zat ik in Malaga, in een huis in het centrum. Ik was naar Spanje gegaan om uit te rusten. Ik voelde dat ik psychisch achteruit ging. Een ernstige depressie, mede veroorzaakt door de problemen in de Rif en de wreedheden van het regime waar de bevolking onder lijdt. Aan tafel met een fles rode wijn en een pot oploskoffie voor me werd ik ineens overvallen door een sterke behoefte om de situatie in de Rif in beelden te vatten met de materialen die ik voorhanden had. In Malaga voelde ik dat mijn streek heel dichtbij was, en tegelijkertijd ver weg omdat ik er niet naartoe kon,' legt Mohand uit.
'Het rood van de wijn is een verwijzing naar het bloed van Christus, net als in de schilderkunst van de Renaissance. Een verwijzing naar de kruisiging van Jezus. Koffie staat voor mij symbool voor Afrika, een uitgestrekt continent met een overvloed aan alle mogelijke ellende. De mengeling van wijn en koffie is hier dus synoniem met martelingen, onrecht en moorden, en met de kruisiging van de Amazigh-bevolking in het algemeen en de Riffijnen in het bijzonder.'
MOHAND ABTTOY, beeldend verslaggever van de revolte in de Rif
Mohand Abttoy is cartoonist, schilder, zanger van de band Thidrin en via zijn kunst een ware verslaggever van de opstand in de Rif. Hij is een levende herinnering van de strijd aldaar. Vanuit zijn ballingschap in Nederland houdt hij de Rif met een scherp en kritisch oog in de gaten. Hij tekent en schildert om de aandacht te vestigen op de opstandige regio, waar sinds twee jaar verschillende afdelingen van de politie, het leger en de geheime dienst de bevolking onderdrukken, arresteren, vernederen en opsluiten.
Mohand Abttoy, afkomstig uit Biya (Al Hoceima), is diep verontwaardigd over de onderdrukking in de Rif. Zijn liefde voor de regio, evenals de ellende die de Marokkaanse monarchie er veroorzaakt sinds 1956, heeft hij altijd in zijn werk tot uiting gebracht. De liedteksten van de band Thidrin, waarvan hij een van de belangrijkste leden is, zijn geëngageerd en kritisch. De Rif is alom aanwezig in zijn creaties, die doordrongen zijn van vrijheidsdrang en verzet tegen onderwerping. Zijn penseelstreek is beslist en zelfverzekerd. De kleuren zijn levendig. Deze kunstenaar, opgeleid aan de kunstacademie in Marseille, doet niet aan zelfcensuur. Hij zet een beeld neer van een streek die wordt verwoest door de onverzadigbare machtslust van de monarchie, die onderdrukt en uitbuit en waarvan de ordediensten straffeloos moorden en verkrachten. 'Mijn werk ontstaat diep vanbinnen. Het is doortrokken van een onmetelijke pijn,' aldus de kunstenaar.
